درس هایی از قران؛ خطر تمسخر و تحقیر

گره‌گشایی از فامیل در ایّام عید؛ در صله رحم‌ها گره‌ای هم باز کنیم. در سال یک‌بار همه فامیل جمع می‌شوند، بیایید برای مستضعفین فامیل یک کاری کنیم. چند تا جهیزیه درست کنیم.

بحث امروز ما، بحث تحقیر و مسخره است. قرآن خیلی روی زشتی مسخره مایه گذاشته است. «وَیْلٌ لِکُلِّ هُمَزَهٍ لُمَزَهٍ»؛ (همزه/1). وای به کسی که نیش و نوش می‌زند و مسخره می‌کند. فرهنگ ما نباید اجازه بدهد که ما عامل انتقال حرف‌های بد شویم.

طرد تمسخر‌کنندگان در قیامت. جهنمی‌ها می‌گویند: خدایا ما غلط کردیم. ما را به دنیا برگردان. برمی‌گردیم کار خوب می‌کنیم. خدا می‌گوید: «قَالَ اخْسَُواْ فِیهَا»؛ (مؤمنون/108). «اخْسَُواْ»، یعنی چخ! خدا می‌گوید: چخ! چون تو مؤمنین را مسخره کردی.

خطر تمسخر مقدسات دینی. قرآن می‌گوید: «أَ بِاللَّه وَ آیاتِهِ وَ رَسُولِهِ کُنْتُمْ تَسْتَهْزِؤُن»؛ (توبه/65). آیات الهی را مسخره کردی؟ یک کسی سید را مسخره کند. جرمش بیش از غیرسید است. پیرمرد را مسخره کند. جرمش بیش از جوان است. باید مواظب باشیم کسی را مسخره نکنیم. هرچه ارزشی‌تر باشد[ مسخره ]کردن[ بدتر ]است.

حرمت مسخره جنسیت ندارد. نمی‌شود گفت: زنم است. زن باشد! «وَ لا نِساءٌ مِنْ نِساءٍ»؛ (حجرات/11). زن هم نباید مورد مسخره قرار بگیرد. هیچ‌کس نباید شغل را مسخره کند. به‌خاطر سابقه کسی حق ندارد دیگری را مسخره کند. حتی آدم‌هایی که یک عمری مؤمن هستند، یک کسی را که امروز مسلمان شده است. قرآن می‌گوید: «فَإِخْوانُکُمْ فِی الدِّین»؛ (توبه/11). آن کسی هم که امروز مسلمان شده، با شما که 30 سال قبل مسلمان شدید، با هم برادر هستید.

نزول یک سوره به‌خاطر تمسخر نابینا. پیغمبر اسلام و جمعی گفت‌وگو می‌کردند. یک نابینا وارد شد. یکی از افراد جلسه عبوس شد. آیه نازل شد «عَبَسَ وَ تَوَلَّی أَن جَاءَهُ الْأَعْمَی»؛ (عبس/2). حرف من این است. برای نابینا بخندی یا عبوس شوی نمی‌فهمد؛ یعنی مسخره حرام است، تحقیر حرام است ولو او نفهمد.

تحقیر دیگران به‌خاطر حسادت.مسخره‌هایی که می‌کنیم خیلی‌ها ریشه‌اش حسادت است. دوای حسادت چیست؟ من دوا پیدا نکردم. چون خدا به پیغمبرش هم می‌گوید: «قُلْ أَعُوذُ بِرَبّ الْفَلَقِ»؛ (فلق/1). تا اینکه می‌گوید: «وَ مِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ»؛ (فلق/5)، یعنی حسد درد بی‌درمان است.

انصاف در برخورد با عیوب دیگران. نقل شد حضرت عیسی با جمعی می‌رفتند، یک سگی کنار جاده افتاده بود، یکی گفت: چه بوی بدی! یکی گفت: چه رنگ بدی! حضرت عیسی فرمود: دندان‌هایش که سفید است. یک نفر هم بگوید: چه دندان‌های سفیدی! چند جای قرآن از اهل کتاب تعریف کرده است. گفته: ایمان نیاوردند. اما دستشان پاک است. «مَنْ إِنْ تَأْمَنْهُ بِقِنْطار»؛ (آل‌عمران/75). هرچه هم پول به او بدهی، پس می‌دهد.

[یکی از] عوامل مسخره، توهم[ است] گاهی فکر می‌کند بزرگ است. قرآن می‌گوید: «عَسی أَنْ یَکُنَّ خَیْراً مِنْهُن»؛ (حجرات/11). شاید او که مسخره‌اش می‌کنی بهتر از تو باشد.

در کشور ما متأسفانه مسخره کردن زیاد است. نمی‌دانم چه خواهند کرد اینهایی که هرروز برای یک شهری، برای یک استانی، جوک می‌سازند. لااقل بگو: فردی. چرا می‌گویی: کاشانی‌ها، تبریزی‌ها، شیرازی‌ها، اصفهانی‌ها، مشهدی‌ها؟